Fysieke winkels zijn niet dood. Sterker nog: er breekt straks een nieuwe gouden tijdperk aan voor de lokale handel. De toekomst is aan fygitaal winkelen, de combinatie van fysieke winkels en een grote digitale inslag.
De traditionele lokale handelaar houdt al duizenden eeuwen stand. Als je afgaat op de naakte cijfers, zou je denken dat het straks plots gedaan is. Uit onderzoek van De Tijd blijkt dat het aantal winkels in Vlaanderen en Brussel sinds 2009 met 15 procent zakte. In sommige centrumsteden verdween 1 winkel op 5.
De opkomst van e-commerce is één van de grote oorzaken van die tsunami. Online winkelen doen we vooral in buitenlandse winkels. Dat we in Vlaanderen niet het meest vooruitziend geweest zijn op het vlak van nieuwe winkelgewoonten, is ondertussen wel bekend. Het fygitaal shoppen - de brug slaan tussen fysiek en online winkelen- heeft nog onvoldoende plaats gekregen.
Te laat is het gelukkig nooit. Wie tien jaar geleden nog dacht dat online shoppen de fysieke winkel overbodig ging maken, krijgt vandaag ongelijk. 7 op 10 jongeren verkiest fysiek winkelen nog steeds boven online aankopen. Winkels die erin slagen de voordelen van het online aankopen te combineren met de beleving van de winkel, doen het goed. De fygitale winkel heeft duidelijk de toekomst. Dat biedt enorm veel mogelijkheden voor de lokale handelaar.
Alleen kan die kleine lokale, unieke winkel daar nog onvoldoende van mee profiteren. In de nieuwe retailwereld moet de winkel de klant achterna, in plaats van dat de klant de verkoper gaat opzoeken. Een klein aantal spelers met grote promotiebudgetten en draaiend op minimale winstmarges heeft daar een duidelijk voordeel in. Het speelveld raakt daardoor steeds meer verstoord. Uiteindelijk is dat slecht voor de consument. Hoe geconcentreerder de marktmacht, hoe slechter de prijs en het winkelaanbod voor de klanten zijn, zowel online als offline.
Miljarden worden uitgegeven aan het verfraaien van winkelstraten en fysieke kernversterking, maar er is amper visie over hoe de digitale winkelwegen naar de lokale handelaar leiden?
Fygitaal winkelen biedt een uitweg. De uitdaging is te onderzoeken hoe lokale handel het best kan aansluiten met de fygitale beleving.
Daarvoor is een online-platform nodig waarop lokale handelaars de goed geïnformeerde klant kunnen bereiken. Als een klant naar een boek van Lize Spit zoekt, kom hij in de winkelwereld van de toekomst evengoed terecht bij de lokale boekhandel om de hoek dan bij een buitenlandse website. In het eerste geval kan hij hem niet alleen online bestellen en laten leveren, maar ook meteen tien minuten later in de winkel even gaan 'voelen' met het deskundig advies van de boekverkoper er bovenop. Allemaal voordelen die de brug slaan tussen de online en fysieke wereld. Voor lokale handelaars is dat een opportuniteit van jewelste. Zolang de klant hem ook maar digitaal kan vinden. En daar knelt het schoentje.
Nu zitten handelaars gekneld tussen de keuze voor een eigen webshop - grote investeringen voor een dikwijls tegenvallend bereik - of het openen van een filiaal bij één van de grote onlinespelers
Bij die laatste optie vliegt de winstmarge bijna helemaal naar het buitenland. ‘If you can’t beat them, join them’ gaat duidelijk niet op voor lokale retail.
Dat moeten we omkeren. De toekomst is nu! Mis als handelaar de fygitale trein niet die je naar een nieuw evenwicht brengt in de retail. Met een gezond marktevenwicht tussen alles wat online, lokaal en internationaal is. Binnen enkele jaren winkelen we niet langer online of fysiek, maar fygitaal.
(auteurs: Maurits Vande Reyde, JC Peirs)